104. rocznica Bitwy Warszawskiej
Bitwa Warszawska, tradycyjnie nazywana też Cudem nad Wisłą, rozegrała się na wschodnich i północnych przedpolach stolicy Polski w dniach 12–25 sierpnia 1920 r. Była starciem decydującym o wyniku wojny polsko-bolszewickiej. Plan obrony przewidywał zatrzymanie trzykrotnie silniejszych wojsk wroga pod Warszawą do czasu kontruderzenia oddziałów skoncentrowanych pod dowództwem Józefa Piłsudskiego. 15 sierpnia 1920 r. pod Radzyminem bolszewicy zostali odparci. Kluczową rolę w zwycięstwie odegrał manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną, przy jednoczesnym związaniu jej głównych sił na przedpolach Warszawy. 16 sierpnia znad rzeki Wieprz ruszyło natarcie grupy uderzeniowej Piłsudskiego, które zmusiło siły bolszewickie do panicznej ucieczki.
Święto Wojska Polskiego obchodzimy 15 sierpnia właśnie na pamiątkę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej, będącej rozstrzygającym starciem w wojnie polsko-bolszewickiej. Ustanowiono je rozkazem Ministra Spraw Wojskowych gen. Stanisława Szeptyckiego z 4 sierpnia 1923 r. i obchodzono w tym dniu do 1946 r. W czasach Polski Ludowej datę kilkukrotnie zmieniano. Najdłużej obchodzono je w dniu 12 października – w rocznicę bitwy pod Lenino, w której – ponosząc olbrzymie straty – brała udział 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Święto Wojska Polskiego obchodzimy ponownie 15 sierpnia od 1992 r.
Ogromną rolę w walkach wojny polsko-bolszewickiej odegrały oddziały ochotnicze, wśród których nie brakowało uczniów kieleckiej Miejskiej Szkoły Handlowej. Byli to między innymi: Michał Walkowicz, Andrzej Krenn, Eugeniusz Wojna, Zygmunt Jachimowski, Zbigniew Kiel, Lucjan Chrościcki, Wiktor Tutakiewicz. Sylwetki innych kielczan, uczestników wojny przedstawiamy pod linkiem https://mhki.kielce.eu/aktualnosci/103-rocznica-bitwy-warszawskiej-cudu-nad-wisla
W walkach z wojskami bolszewickimi uczestniczyły również przyszłe jednostki kieleckiego garnizonu, tj. 4. Pułk Piechoty Legionów i 2. Pułk Artylerii Lekkiej Legionów.
Uroczystości okolicznościowe w Kielcach w 2024 r. rozpocznie msza święta w Bazylice Katedralnej o godz. 11.00. Następnie uczestnicy obchodów oraz pododdziały przemaszerują ulicami: Dużą, Sienkiewicza, Hipoteczną, na plac Wolności. Tam około godz. 12.30 odbędzie się główna część uroczystości. W programie jest podniesienie flagi państwowej na maszt i odegranie hymnu RP, a także uroczysta odprawa wart, odczytanie apelu pamięci, salwa honorowa żołnierzy z Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych, wręczenie medali i odznaczeń. Uroczystość zakończy złożenie wieńców i kwiatów przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz defilada pododdziałów.
Podpisy do fotografii:
- Tablica pamiątkowa poświęcona ochotnikom wojny polsko-bolszewickiej na kieleckim ratuszu, w którym w 1920 r. mieścił się jeden z punktów werbunkowych. Źródło: kielce.eu.
- Afisz z programem uroczystości „Święta Żołnierza” z 1936 r. Źródło: AP Kielce.
- Plakat patriotyczny z 1920 r. Źródło: AP Kielce.
- Odznaka „Stanęli w potrzebie 1920”. Źródło: Muzeum Historii Kielc.
- Tablica upamiętniająca nazwiska siedmiu uczniów kieleckiej Miejskiej Szkoły Handlowej poległych w obronie ojczyzny w 1920 r., znajdująca się budynku II LO im. Jana Śniadeckiego przy ul. Śniadeckich. Źródło: kielce.eu.
- Tablica upamiętniająca bohaterów wojny 1920 r. znajdująca się na budynku Wojewódzkiego Domu Kultury im. Józefa Piłsudskiego, fot. Dariusz Kalina.