W listopadzie 1918 r., po 123 latach nieobecności na mapach politycznych Europy, Polska odzyskała niepodległość. Dzień 11 listopada, kiedy to Rada Regencyjna w Warszawie przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową, przyjęty został jako polskie Święto Niepodległości.
Warto przy tym wiedzieć, że inne części Polski, widząc klęskę państw centralnych i rozpad monarchii austro-węgierskiej, już wcześniej wyzwoliły się spod władzy zaborców. W Krakowie 28 października 1918 r. rozpoczęła działalność Polska Komisja Likwidacyjna, zajmująca się przejmowaniem władzy w Galicji od władz austriackich. Z kolei w nocy z 6 na 7 listopada, w uwolnionym spod okupacji Lublinie, ukonstytuował się lewicowy Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim jako premierem.
W Kielcach już 1 listopada 1918 r., przy udziale Pogotowia Bojowego PPS i Polskiej Organizacji Wojskowej, rozbrojono stacjonujący w mieście austriacki 56. pułk piechoty, a władzę przejął polski magistrat z prezydentem Gustawem Bukowińskim na czele. Od 5 listopada 1918 r. Bukowiński działał jako Komisarz Rządu Rady Regencyjnej. Jednak sytuacja zmieniała się wtedy jak w kalejdoskopie. Już dwa dni później w Kielcach i powiecie rządził, z ramienia Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w Lublinie, lider kieleckich socjalistów Franciszek Loeffler.
Leszek Dziedzic
Spis Ilustracji:
1. Kompania skautowa biorąca udział w rozbrajaniu Austriaków w Kielcach w listopadzie 1918 r. Zbiory MHKi.
2. Grupa szkoleniowa Polskiej Organizacji Wojskowej w Kielcach, 1918 r. Zbiory MHKi.
3. Portret druha Bohdana Zalewskiego członka kieleckiej kompanii skautowej w 1918 r. Zbiory MHKi.
