14 czerwca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Tego dnia w 1940 roku do nowo utworzonego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz przybył z Tarnowa pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Otrzymali oni numery obozowe od 31 do 758 (numery od 1 do 30 przypadły niemieckim kryminalistom przeniesionym wcześniej z KL Sachsenhausen, którzy objęli funkcje kapo).
Wśród deportowanych Polaków znajdowały się osoby próbujące przedostać się do Polskich Sił Zbrojnych we Francji, a także ofiary ludobójczej akcji AB, czyli Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej, przeprowadzonej przez Niemców na terenie Generalnego Gubernatorstwa. W transporcie byli również harcerze, maturzyści, urzędnicy, działacze polityczni i społeczni oraz inni przedstawiciele polskiej inteligencji.
Witając nowo przybyłych, zastępca komendanta obozu Rudolf Hössa – SS-Hauptsturmführer Karl Fritzsch – powiedział: Przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia jak przez komin.
Więźniami Auschwitz byli obywatele ponad 20 narodowości. Największą grupę stanowili Żydzi – około 85% wszystkich deportowanych. Drugą najliczniejszą grupą byli Polacy – spośród około 150 tysięcy wysłanych do obozu, niemal połowa zginęła. Ofiarami byli również Romowie, jeńcy sowieccy i inni. Łączną liczbę ofiar Auschwitz szacuje się na co najmniej 1,3 miliona osób. Spośród 728 osób z pierwszego transportu, obozowe piekło przeżyło jedynie 239.
W hołdzie ofiarom Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił w 2006 roku 14 czerwca Narodowym Dniem Pamięci.
Ilustracje z IPN:
1. Plakat Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Na pierwszą stronę
2. Brama prowadząca do obozu Auschwitz I z napisem Arbeit macht frei - Praca czyni wolnym, maj 1945 r.
3. Najstarsza część obozu Auschwitz I. Otoczony był podwójną linią drutu kolczastego pod napięciem, a od strony ulicy także murem z płyt betonowych, przy którym stały wieże wartownicze.
4. Fotografia jednego z młodocianych więźniów KL Auschwitz.
5. Rysunek więźniarki Janiny Tollik zatytułowany Wymarsz do pracy, 1946 r.
6. Rysunek więźnia Władysława Siwka zatytułowany Bicie na koziołku bloku 11, 1948 r.
7. Żydzi na rampie kolejowej w Auschwitz II-Birkenau, 1944 r.
8. Puszka z cyklonem B używanym do uśmiercania więźniów znaleziona po wyzwoleniu obozu w 1945 r.
9. Widok obozu KL Auschwitz po wyzwoleniu 27 stycznia 1945 r.
10. Dzieci pokazujące wytatuowane numery obozowe, styczeń 1945 r.
