Machałowa Natalia z domu Żurowska

(1916–1984)
harcerka, nauczycielka

Urodziła się 13 lipca 1916 r. w Białogonie w rodzinie Marii i Zygmunta Żurowskich. Ukończyła Prywatne Gimnazjum i Liceum Żeńskim im. Królowej Jadwigi w pobliskich Kielcach. Do drużyny harcerskiej, której założycielem był Sylwester Kowalczewski, znany późniejszy regionalista, wstąpiła  podczas nauki szkolnej. Od 1934 r. zaangażowała się w działalność harcerską. Pełniła funkcję namiestnika hufca kieleckiego, zastępcy kierownika wydziału zuchów i referentki pracy zuchowej nauczycielstwa, drużynowej zuchów. Za swoją działalność otrzymała od Aleksandra Kamińskiego w 1938 r. stopień działacza harcerskiego. Po wybuchu wojny podjęła pracę w szkole powszechnej w Łopusznie. Uczyła wiadomości z wycofanych przez Niemców podręczników, nauczała zakazanych przedmiotów, organizowała małe sabotaże, np. wykradanie książek ze szkolnej opieczętowanej przez Niemców biblioteki. Wiosną 1940 r. pod pseudonimem „Hanka” podjęła współpracę z Armią Krajową. Powierzono Jej obowiązki wywiadowcy i łączniczki, zajmowała się także aprowizacją oddziałów partyzanckich przebywających w okolicy Łopuszna. Po rozwiązaniu Armii Krajowej była represjonowana i w połowie stycznia 1947 r. na krótko aresztowana. W roku 1947 wyszła za mąż za Stanisława Machałę, który wkrótce zmarł. Po 1956 r. powróciła do działalności w odrodzonym harcerstwie. W latach 1964–1968  i  1981–1985 była członkiem Rady Naczelnej ZHP. Była wykładowcą na wielu kursach, kierowała pracą zespołów instruktorskich. W Białogonie była główna postacią w życiu harcerskim. Pełniła funkcję komendantki Szczepu im. Stanisława Staszica, kierowała pracą drużyn zuchowych oraz harcerskich, organizowała  kolonie zuchowe i obozy harcerskie. Była inicjatorką powstania drużyny żeglarskiej. Z Jej inicjatywy zapoczątkowano budowę Domu Harcerza, którego otwarcie nastąpiło w 1969 r.
Zmarła 1 grudnia 1984 r. w Białogonie i została pochowana na miejscowym cmentarzu.

Jej imię nosi szkoła na Białogonie oraz tamtejszy Dom harcerza.

Od 1997 r. jest patronką słabo zabudowanej ulicy na Zalesiu