Tadeusz Łęski (Tad Leski), urodzony w Kielcach 2 stycznia 1916 r.
Jego ojciec Jan był znanym w Kielcach drukarzem, wydawcą „Gazety Kieleckiej”. Ukończył Gimnazjum św. Stanisława Kostki.
Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji, brał udział w wojnie francusko-niemieckiej, tam trafił do niewoli, skąd uciekł po trzech latach do Wielkiej Brytanii. Zdemobilizowany po zakończeniu wojny ukończył studia na Wydziale Architektury University of Liverpool i Wydziale Urbanistyki University of London, u Williama Holforda, w którego pracowni pracował następnie przy odbudowie Londynu. Podczas przygotowań do Igrzysk Olimpijskich w Londynie w 1948 r. opracował koncepcje kompleksowej wioski olimpijskiej dla uczestników – I nagroda w konkursie architektonicznym na London Sport Center. Był równocześnie wykładowcą w The London School of Architecture.
Na początku lat 50. XX w. wyjechał do Nowego Jorku i podjął pracę w prestiżowym biurze projektowym „Harrison & Abramowitz”. Główny projektant kilku prestiżowych gmachów nowojorskich, przy których dbał szczególnie o małą architekturę przestrzeni publicznej. Podczas pobytu w USA wykładał w Kingston School of Art.
W 1972 r. osiadł w Warszawie, jednak już nie praktykował. Podczas pobytu w Kielcach wiosną 1976 r. wykonał koncepcyjne szkice zabudowania wolnej przestrzeni pomiędzy Wzgórzem Zamkowym a Aleją IX Wieków Kielc.
Szkic koncepcyjny przebudowy centrum Kielc wykonany przez Tadeusza Łęskiego wiosną 1976 roku
Link do tekstu: „Kielczanin w Nowym Jorku" Wiesław Barański, „Przemiany” 1976 nr 5 i 6
W 2005 r. był nominowany na "Człowieka Roku" nowojorskiego "TIME'S Magazine".
Brat Jana Łęskiego, kieleckiego plastyka.
Zmarł w Warszawie 27 czerwca 2013 r., pochowany na Starym Cmentarzu w Kielcach.
Prace (wybór).
W Wielkiej Brytanii:
- projekty związane z odbudową Londynu po II wojnie światowej, prowadzoną pod kierunkiem Williama Holforda
- projekt budynków dla Eton College
- budynki biurowe w londyńskim City
- udział w projektowaniu Cornby – nowego miasta - satelity Londynu
W USA:
- Metropolitan Opera House w Nowym Jorku
- Rockefeller Center w Nowym Jorku
- Filharmonic Hall w Lincoln Center w Nowym Jorku
- Katedra Wielowyznaniowa, West Point (stan Nowy Jork)
- Art Center w Albany (stan Nowy Jork)
- Dom W.K. Harrisona na Long Island (stan Nowy Jork)
- Projekt budynku szkoły przy siedzibie ONZ w Nowym Jorku
- Projekty budynków mieszkalnych i biurowych
- Projekty wnętrz w Gmachu ONZ w Nowym Jorku i willi Johnsonów „Jasna Polana” w Princeton (stan New Jersey)
Ponadto projekty budynków wystawowych w Montrealu i banku w Gujanie Brytyjskiej.
Szkice projektowe Tadeusza Łęskiego, udostępnione przez p. Gielo-Perczak z USA
Biografia Tadeusza Łęskiego przygotowanej przez przez jego córkę Kyne Leski
TAD(eusz) Leski(Łęski): A Brief Memoir – to publikacja pełna osobistych wspomnień córki Tadeusza Łęskiego, Kyny Leski. Syntetyczny opis zawodowych kolei losu architekta opatrzony został obrazami z życia codziennego i opisem Łęskiego widzianego jako ojca, wrażliwego człowieka, Polaka na obczyźnie, którego kariera rozkwitła w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, a który po powrocie do Polski utracił polskie obywatelstwo i musiał na nowo odnaleźć się w komunistycznej rzeczywistości. Jest to przede wszystkim historia człowieka, któremu przyszło żyć w trudnych czasach, obywatela świata, który jednak zawsze, cytując słowa córki, czuł się obcym:
„As a young man my father strove to be international. He left Poland for France and France for England, to America and back to Poland. He was always an outsider. I especially felt this when visiting him after he returned to his “homeland”.” – Kyna Leski, “Tad(eusz) Leski(Łęski): A Brief Memoir”
Historia życia Tadeusza Łęskiego po powrocie do Polski to też opowieść o zmaganiach artysty z własną twórczością plastyczną. W okresie, kiedy przestał aktywnie zajmować się projektowaniem i architekturą, wypełnił lukę poprzez rysunek i malarstwo. Czego dowiadujemy się z książki Kyny Leski, ojciec zilustrował nawet kilka książek dla dzieci. W malarstwie podejmował tematy pejzażu miejskiego i portretowe, te ostatnie zwłaszcza w gronie rodziny i znajomych.
Odosobnienie, prawdopodobnie również niewystarczające uznanie, jakie chciał zyskać poprzez nowo podjęte środki wyrazu, czasem dawały o sobie znać. Zwłaszcza podczas wizyt w USA, jak pisze Kyna Leski, ojcu zdarzało się wracać z pewnym żalem do spraw sprzed lat, jego kariery jako architekta czy prywatnych decyzji, które rzutowały potem na jego dalsze losy. Mimo że decyzja o wyjeździe do Polski nie była dla wielu jego znajomych i rodziny zrozumiała, mieszkał w Warszawie do kresu swych dni.
Obrazy Tadeusza Łęskiego - obie reprodukcje pochodzą z książki “Tad(eusz) Leski(Łęski): A Brief Memoir”, autorstwa Kyny Leski.
Dodatkowe Linki
http://www.slowo.com.pl/druk.php?id=4164
http://www.slowoludu.com.pl/gazeta/codzienna/2003/X/24/10.pdf
http://kielce.wyborcza.pl/kielce/1,47262,14872232,Nasz_dziennikarz__znany_posel__spolecznicy____Ktorzy.html#ixzz3wY650y4m
http://www.echodnia.eu/apps/pbcs.dll/article?AID=/20130719/POWIAT0104/130718811
http://www.inmemoriam.architektsarp.pl/pokaz/tadeusz_leski,3023
http://www.radio.kielce.pl/pl/post-15225
https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=9mu5NX5jKXQ
https://www.youtube.com/watch?v=RDHZfKNoFlY&t=6s
http://operawire.com/metropolitan-operas-the-opera-house-trailer-revealed/
https://www.nytimes.com/2017/09/15/arts/music/metropolitan-opera-documentary.html?_r=0
Muzeum Historii Kielc dziękuje Pani Kynie Leski i Pani Krystynie Gielo-Perczak za udostępnienie materiałów dotyczących Tadeusza Łęskiego.