W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. w Polsce wprowadzono stan wojenny. Władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego pod przywództwem gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Celem władz komunistycznych była likwidacja protestów społecznych oraz zniszczenie masowego ruchu opozycyjnego skupionego wokół NSZZ „Solidarność”. Jeszcze przed północą grupy milicjantów i funkcjonariuszy SB przystąpiły do internowania działaczy „Solidarności” i przywódców opozycji politycznej, a oddziały ZOMO wkroczyły do lokali zarządów regionalnych „Solidarności”. Zajęto również siedziby Polskiego Radia i Telewizji oraz zablokowano połączenia krajowe i zagraniczne w centralach telefonicznych. Zakazano strajków, zgromadzeń, działalności związkowej i społecznej. Sądy zaczęły działać w trybie doraźnym. Większość Polaków dopiero następnego dnia rano dowiedziała się o wprowadzeniu stanu wojennego, kiedy Polskie Radio nadało przemówienie Wojciecha Jaruzelskiego. Na wieść o wprowadzeniu stanu wojennego w kilkuset zakładach i instytucjach w całym kraju wybuchły strajki. Strajkowały zakłady w dużych miastach, takich jak Gdańsk, Szczecin, Wrocław, Warszawa, ale też w mniejszych ośrodkach.
W reakcji na wprowadzenie stanu wojennego struktury NSZZ „Solidarność” podjęły akcje protestacyjne. W regionie świętokrzyskim, oprócz trzydniowego strajku w Hucie im. M. Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim (13-15 XII 1981 r.), próby strajkowe podjęto również w Kieleckich Zakładach Wyrobów Papierowych, Kieleckim Kombinacie Budowlanym, Zakładach „Wólczanka I” w Ostrowcu Świętokrzyskim i Zakładach Metalowych „Predom-Mesko” w Skarżysku-Kamiennej. Władze wojskowe szybko zdusiły opór. Po 13 grudnia zostało internowanych 368 osób z Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”, które przetrzymywano w Kielcach w Areszcie Śledczym na Piaskach, ale również w innych ośrodkach odosobnienia - m.in. w Nowym Łupkowie, Uhercach, Załężu czy Gołdapi. Z tego okresu pozostało wiele pamiątek: grypsy, pisane potajemnie odezwy i apele, pamiątkowe wyroby wykonane internowanych czy druki okolicznościowe.
Leszek Dziedzic
Ilustracje:
1. Obwieszczenie o wprowadzeniu stanu wojennego zamieszczone w „Słowie Ludu” z 13 grudnia 1981 r.
2. Przemówienie Wojciecha Jaruzelskiego na stronie Strona tytułowej „Słowa Ludu” z 14 grudnia 1981 r.
3. Ulotka z wizerunkiem Wojciecha Jaruzelskiego z okresu stanu wojennego.
4-5. Koperty z nadrukami wytworzone przez internowanych w w Areszcie Śledczym na Piaskach w Kielcach.
Wszystkie ilustracje z MHKI.
