80 ROCZNICA ZDOBYCIA MONTE CASSINO

„ (…) nadzwyczajna dyscyplina, sprawność wojskowa i postawa żołnierska żołnierzy polskich - czegoś podobnego nie widziałem nigdzie. Było to też nadzwyczajne poczucie romantyzmu patriotycznego (…) Oddziały polskie stanowiły coś w rodzaju narodowej wyprawy krzyżowej.”

(ze wspomnień Harolda Macmillana pełnomocnika rządu brytyjskiego przy alianckim naczelnym dowództwie)

Zwycięski bój żołnierzy polskich o masyw Monte Cassino miał, oprócz wojskowego, duże znaczenie moralne i propagandowe. Większość żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, zanim wstąpiła do Wojska Polskiego przeszła w latach 1939-1941 przez sowieckie więzienia i łagry. Po wyprowadzeniu Armii Polskiej z ZSRR przez generała Władysława Andersa w 1942 roku Sowieci oskarżali żołnierzy polskich, zarówno z Armii Krajowej, jak i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, o unikanie walki z Niemcami. Ofiara polskiej krwi, która obficie zrosiła „czerwone maki” na Monte Cassino zadawała kłam sowieckiej propagandzie. Gen. Władysław Anders napisał: „Są bitwy, na które nie pada nawet cień zapomnienia. Bierze je na swoje skrzydła legenda i zanosi do narodowego pamiątek kościoła. Do nich należy bitwa o Monte Cassino”.